Адам Вєвюрка ■ ЛЕМКІВСКА СТОРІНКА ■ №38, 2012-09-16
В Михалові недалеко Любина 3 і 4 серпня одбилася ХХХІІ Лемківска ватра на чужині
В п’ятницу організатори, представники влади і організацій склали вінці під каменьом пам’яті Акції «Вісла». Згідно з традицйом той Ватри, найстарший мешканец Михалова єй запалив, а хор «Зоря» з Горлиц співом прикрашав урочистіст.
Кус скорше над Михаловом перешла буря, котра вказала, што на Ватрах – чи то в горах, чи на чужині – хоц кус мусит з неба покропити. А може то якиси знак з неба до єдности?
Ватра на чужині загоріла ХХХІІ раз. Напевно виховала юж не єдно поколіня, але і што року пращат наступних свідків Акції «Вісла», котри одходят в минуле. Зміна поколінь на Ватрах – ци то в горах, ци на вигнаню – творит якису порожнечу. І слеза потече, і спомин принесе. Потім, як то на Ватрах, веце радости і думаня, штоби дальше передавати культуру і традиції предків.
В п’ятницу 3 серпня виступам кус перешкодила аварія наголосніня. Деяки артисти мусіли зийти зо сцени ближше публіки, жеби іх ліпше било чути. Виступували, медже іншима: «Ластівочка», «Подолянки», «Кичера» з Лігници, «Лемон», «Бураки», «Худоба». Медже концертами вказано презентацію мультимедіальну в 65 річницу Акції «Вісла» і фраґменти фільму «Акція Вісла», ч. ІІ.
В суботу на ватряні сцені вказали ся: Дюра Кіс зо Сербії, «Барвінок» зі Словації, «Терочка», «Ластівчата», «Собіняне», хор «Зоря», «Бур’ян», «Надія» і «Неозбілійні песимісти» з Сербії. Якоси не било жодного ансамблю з України, а там ціж жиют лемки. Організатори пояснили мі тото великима коштами. Треба знати, што в деяких серцях, і не лем в моїм, була туга за лемківскима артистами з України.
Зато барз красьні запрезентував ся ансамбль «Неозбілійні песимісти» зо Сербії, хоц в піснях барз міцно чути було сербську мову, за то музика переповнена балканським кольоритом міцно розгрівала публіку. Не мож забити о «Лемоні», подібно як і в Ждини, переносив свій «медіальний успіх» на «Ватру на чужині». «Лемон» – то недосягнена промоція іншим, окрем «Енея», лемківской культури. Іх музика родится на традиції, але і є напевно проявом новой активности лемків в ХХІ столітю.
Барз добрі, што організатори подбали про діти. Били не лем конкурси, а і хоц би дутя зїзждальні, яку протігали родини зо своїма дітми. Так і діти врастают тим чином в житя Ватр.
Лем є «кус» за мало місц, де можна било дашто зїсти. Треба било долго чекати в черзі, а і ціни не за барз «лагідни», за штоси, што звали кавом, дати 5 зл. Хоц для мене не є она великим «марципаном», то смак мала будь-яки.
Тоти 32 роки Ватр на чужині вказуют, што створили ся якиси необхідни частини житя лемків ту на вигнаню. Кажда Ватра в горах ци на чужині каждого року є інша. Але має таку саму місію: ратувати і творити тот наш, які іщи є, лемківскій світ.
65 річниця Акції «Вісла» станула напроти ХХХІІ Ватри на чужині в Михалові, так як і ХХХ Ватри на рідних землях в Ждини. Ватри свідчат, што Акція «Вісла» нас іщи не знищила. Лем непотрібні іщи ділиме ся, як би зме і не розуміли, же і так за барз сме поділени. Вірю, што організатори Ватри на чужині не хцут нас ділити, тому, як можу, штороку приїжджам до Михалова. Хоц юж повідают, што лемко лем раз в році є нещасливий – коли не може бити на Ватрі.
Най Ватри нас притягают до себе – чи то в Польщі, чи в Україні, Америці, Канаді, Словації і во вшитких місцях, де лемки збераются разом, штоби воскрешати вкрадений нам 65 років тому в ХХ ст. наш руські сьвіт. ■
На фото: «Ластівочка» і ластівчата
